Faham sababaha sonkorowga keena, sida looga hortagga oo loona daryeelo

Sonkorowga waa cudur sababa in dadku ay sonkor badan ku yeeshaan dhiiggooda. Tani waxay dhacdaa marka dadku aanay soo saarin insulinta jidhkooda ama jidhkoodu aanu ka jawaabin insulinta. Hormoonkan ayaa loo baahan yahay si uu u burburiyo sonkorta dhiigga ku jirta (sidoo kale loo yaqaan glucose). Gulukoos aad u badan waxay noqon kartaa sun, markaa waa xaalad halis ah.

Miisaan badan lahaanshiyaha, cunista cunto aan caafimaad qabin, da'da, iyo taariikhda qoyska ayaa ah khataraha ugu waaweyn ee cudurka sokorta. Haddii aad qabto sonkorowga uurka, ama sonkorowga intaad uurka leedahay, waxaad khatar dheeraad ah ugu jirtaa inaad sonkorowga kale qaaddo.

Farqiga u dhaxeeya nooca 1 iyo nooca 2 sonkorowga}

• Nooca 1 sonkorowga waa cillad taaso jirku aanu soo saaraynin insulinta. Dadka qaba nooca 1 sonkorowga badanaa waxay leeyihiin calaamado ka soo bilowda caruurnimada, markaa waxaad mararka qaarkood maqashaa waxa loogu yeero sonkorowga caruurnimada ama sonkorowga dhalinyarada.
• Nooca 2 sonkorowga waxa uu yimaadaa marka jirku ka jawaabi waayo insuliinka oo ay jirto sonkor badan oo dhiiga ku jirta. Nooca 2 sonkorowga badanaa waa natiijada cunto aan caafimaad qabin, cayil iyo/ama jimicsi la'aan.  

Nooca 2 sonkorowga waxa loo yiqiin xanuunka sonkorowga ee dadka waaweyn waayo waxa uu saameeyay dadka noolashooda dambe. Hadda wuxuu sidoo kale saameynayaa carruurta. Tani waa walaac sababtoo ah waa cudur laga hortagi karo.

Waad ka hortagi kartaa ama waxaad xakameyn kartaa sonkorowga.

• Ku samee isbedel cuntadaada si ay kaaga caawiso inaad lumiso miisaanka ama aad sii wadato miisaan caafimaad leh.
• Si joogto ah u samee jimicsi. Jimicsigu runtii waxa uu cunaa sonkorta dhiigaaga ku jirta, markaa uma baahnid insuliinta intaa le'eg(saa u badan)
• Qaado daawadii dhakhtarkaagu kuu qoray si loo xakameeyo sonkorowgaaga

Tijaabinnada ama baaritaannada waxay caawiyaan in la ogaado cudurka sonkorowga

Waxaa jira dhowr baaritaan oo lagu ogaanayo cudurka sonkorowga. Dhammaantood waxay cabbiraan heerarka sonkorta, ama gulukooska, ee jirka kujirta.

• Baaritaanka gulukoosta dhiigga ee soonka
• Baaritaanka Hemoglobin A1C
• Baaritaanka dulqaadka gulukoosta afka

Inta jeer ee ay tahay in lagaa baaro sonkorowga waxay ku xiran tahay khatarta xaladahaaga. Dadka da'doodu tahay 45 ama ka weyn waxaa lagula talinayaa saddexdii sanoba mar. Waxa laga yaabaa in dhakhtarkaagu kugula taliyo baadhitaanada marar badan.

Waa maxay daawaynta cudurka sonkorowga?

Haddii isbedel aad ku sameeyso cuntadaada ama jimicsigaagu ku filnayn, waxaad u baahan kartaa daawo. dhakhtarkaagu wuxu kuu qori kara daawo si loo xakameeyo sonkorowgaaga ama daaweynta insulinta.